Sabtu, 30 Oktober 2010 | By: afriendinbali

Pakeh

Apa ané pakeh? Uyah! Uli dija tekan uyahé? Uli pasih. Nguda anaké ka pasih? Malukat! Apa anggon ngelukat? Rasan pakehé! Kénkén mélukat di pakehé? Da ngajeng uyah.

Silih sinunggil soroh pabratan, sané kauningin olih kramané, inggih punika brata ten ngajeng uyah! Suksmané, ten keni rasa asin. Brata punika sakadi pamargi mabading. Apang tawang suksman rasa asiné, depin ngajeng uyah. Nika yukti pamargi mabading.

Apang tawang suksman wacana di layahé, depin ngomong-ngomong. Apang tepuk ané sing tepuk, kidemang matané. Yén majalan nganginang apang nekéd ba dauh, kirigang pajalané. Punika mawinan baosanga brata punika sakadi pamargi mabading.

Mabading alus ipun sungsang. Satondén lekad dadi raré, jlemané mabrata sungsang di basang méméné. Yén makita rahayu pajalané mulih ka tanah wayah, masih mabrata mabading. Ento koné ané sungsang duur ubun-ubuné tuunang.

Cutet atur, yén makita nawang rasa asin, ajeng uyahé. Yén makita nawang kasuksman rasa asiné, depin ngajeng uyah. Kéto koné di satuané. Satua buin satuayang. Sawiréh sing bisa mabrata, kanggoang jani masatua dogén. Nyén nawang, ulian satua saget nyak guminé tepuk mabading.

Napi asin punika?

Nem kocap akéhné wilangan rasa sané utama. Mawinan kawastanin sadrasa. Rasa sané nemnem inggih punika lalah, manis, pait, sepet, masem, lan pakeh utawi asin. Kabaos rasa utama mawinan saking pecampuran rasa sané nemnem punika medal rasa-rasa sané tiosan. Ada rasa kéné. Ada rasa kéto. Sing buin nyidang meték kuda liuné ada rasa di guminé. Kudiang meték yén tondén taén bakat rasanin.

Indik rasa sané nemnem punika, wénten baos para wikané sané sampun amuktyaken pasamudaya ning rasa. Kocap wantah pakeh utawi asine punika rasa sané rauh saking segara. Maka lelima rasa sane tiosan (lalah, manis, pait, sepet, masem) rawuh kocap saking gunung. Dadosne yen kabandingan, siki mebading lelima wilangan rasané punika manut wewidangan Segara Giri.

Rasa ané besik lawan rasa ané lelima. Yén ring satua Mahabharatané minab patuh sakadi Déwi Drupadi lawan Panca Pandawa. Ané lelima punika sakti-sakti. Kéwala yén sing misi ané besik, asin, kirang kesaktian ané lelima punika. Suksmané, yén wénten anak ten ngajeng tasik sawatara a sasih suwéné, dados enduk bayun ipuné. Yén bayuné enduk, pepinehé bareng enduk. Sunaran matané surup.

Cutet dadi enduk bayun ipuné ané dasa akéhné. Yadiastun anaké punika ngajeng sarwa lalah, sarwa manis, sarwa pait, sarwa sepet, sarwa masem, sarwa ulam, mina, sato, paksi, muwah sarwa dukut utawi jangan. Sapunika kocap kawisésan rasa asiné.

Sukeh nuturang rasa yén pada-pada tondén taén ngrasanin. Sukeh masih ngeresepang ucap sastrané, kocap rasa asin punika waluya peragayan Bathari Uma. Uli dija teka pangresepé yén tondén taén mecemplung di segara tasik. Ento mara madan pangresep, tondén ento madan pangrasa.

Bunguté dong lancar ngorahang asin ento Bathari Uma. Yadiastun suba pragat gegelaran brata uyahé kalaksanayang, tondén karoan nepukin lawatan Uma. Yén saja kéto dong aluh sajan nepukin Bathari. Brata ento mara silih sinunggil utsaha. ibm. dharma palguna

0 komentar:

Posting Komentar