Isin Basang Isin Keneh

Ring angga sariran manusa wénten kalih puser, inggih punika puser ing weteng muah puser ing sirah. Ngiring mabaosan akidik indik puser. Sira uning sida molihang punapa-punapi. Yén pradé ten polih sampunang duhka.
Puser ing weteng kocap mapaiketan sareng napi sané wénten ring tengah ing weteng. Upamin ipun ajeng-ajengan lan inum-inuman sané ngranjing saking cangkem terus ka weteng. Saking weteng sari-sarin ajeng-ajengan punika salantur ipun kocap kawedar ka samian angga sarira sakadi getih, daging, lemak, sumsum, muah sané siosan. Sangkaning ajeng-ajengan lan inum-inuman angga sarira punika sida idup. Ajeng-ajengan lan inum-inuman ring basa lumrah kabaos isin basang. Wénten simbingan, manusa kema-mai ngalih isin basang, ngaba isin basang, mesuang isin basang, kocap idup ipuné mapuser ring basang.
Yén ring wewilangan Tri Kahyangan Désa, wénten silih sinunggil Pura sané mawasta Puseh. Kruna puseh punika marti pateh sareng puser. Pura Puseh dados taler kaucap Pura Puser. Manut ring kawéntenané, Pura Puser punika mapaiketan sareng pasar désa. Pinaka bukti, akéhan pasar désa sané kauningin magenah ring jaba Pura Puseh(r).
Yén kapineh-pineh, pasar punika yukti puser, santukan ring pasar genah anaké ramé mapupul. Anak sané ngadol lakar ajeng-ajengan luas ka pasar. Anak sané numbas lakar ajeng-ajengan taler ka pasar. Anaké sané ngegéndong akéh ngojog pasar natakang lima ngidih-ngidih. Lakar ajeng-ajengané punika yukti maputer ring tengah ing pasar. Punika mawinan pasar punika taler kaucap puser.
Yéning sakadi asapunika, boya wantah ring angga sarira wénten puser kakalih, taler ring désa-désa wénten puser kakalih. Minab nénten doh iwang yén kabaos sakadi puniki: puser ing weteng mapaiketan sareng puser ing pasar. Punapi indik puser ing sirah? Puser ing sirah minab madué paiketan sareng puser sané marupa kahyangan linggih ida sané maraga alus. Napi mawinan asapunika?
Puser ing sirah mapaiketan sareng napi sané wénten ring tengah ing sirah, sané ten kapatra santukan pinih suksma (alus) sakadi ambek, idep, manah, hyun, angen-angen, cita, pepineh, kawiwékan, kapradnyanan, muah salantur ipun. Sané alus-alus punika madasar antuk sarin ajeng-ajengan lan inum-inuman muwah sari ning Aji, inggih punika sakancan paplajahan sané karesepang. Puser ing sirah duuran genahné saking puser ing weteng. Minab punika cihna, indik pepineh punika luhuran saking isin basang.
Ring dija minab genah puser jagaté? Yén kapineh-pineh mangkinan jagat manusané mapuser ring tengah ing pasar. Wénten sané maputer ring tengah ing pasar tradisional, makéh taler anaké maputer ring pasar modéren sakadi mangkin. Yén dumun genah puser jagaté minab pateh sakadi mangkin. Sakéwanten orti sané kapireng, kocap dumun duk kari Masa Kertané puser jagaté ring parhyangan. Minab punika mawinan makéh parhyangan warisan leluhur mawasta Pusering Jagat, utawi Pusering Tasik.
Ring dija genah puser idupé? Minab ring basang lan sakancan isi basang. Minab ring papineh lan pangrasa. Soang-soang madué sikut padidi. Wénten ujar, manusa pateh sakadi napi sané ajenga, taler manusa pateh sakadi napi sané pinehina. Yén idup apuser ring basang, lakar dadi isin basang. Yén idup mapuser ring papineh, lakar dadi isin papineh. Kénten kocap!
IBM. Dharma Palguna