Suci marabian sareng sakti. Suci luhuran saking sakti. Akeh paragan sakti yén karuruh ring tattwa, inggih punika Pradhana, Prakrti, Maya, Yoni, Déwi, miwah sane siosan. Sira manusa sakti? Makeh manusa sakti yan karuruh ri sastra: purana, babad, kakawin, miwah satua. Upaminnyané, silih sinunggil sané jagi kasurat driki, Danawa.
Mawasta Danawa santukan medal saking Danu. Pateh sakadi Bregawa medal saking Bregu, Pandawa metu saking Pandu, Kurawa keturunan Kuru, sané metu saking budi Manu mawasta Manawa. Danawa manawi keturunan Danu, manawi polih panugrahan Déwi Danu. Nika mawinan Danawa kasengguh manusa sakti, mawasta Maya Danawa. Carita indik Maya Danawa sampun lumrah kauningin olih para jana sané seneng mudang-madingan Usana. Unteng crita Maya Danawa indik déwa di dewek. Napi déwa di déwék punika? Sadurung nyawis pitakén puniki, ngiring dumun mabaosan indik manusa sakti lianan, upaminyané Prabu Candra Bherawa. Sira kasengguh Bhairawa? Manut ring tattwa, Bherawa punika paragan Siwa rikala ida mamurti dados aéng lan nyejehin. Ri kala punika saktin ida maparab Déwi Bhaiwari. Manut ring crita, makéh wawilangan Bhairawa, silih sinunggil inggih punika Bhairawa sané mapaiketan sareng bulan pinaka ratuning wengi. Akéh peséngan bulan, luirnyané: Soma, Sasih, Sasangka, Indu, Ratih, Candra. Bhairawa sané mepaiketan sareng bulan kaucap Candra Bhairawa. Lontar Bhairawa-tattwa madaging crita indik Sang Prabu sané mapesengan Candra Bhairawa. Ida ketuturan sedek angadu kasiddian ngelés tur ngejuk atma lawan Prabu Yudistira. Unteng daging crita, inggih punika, taler indik déwa di déwék.
Akéh malih crita utawi satua sané medaging indik déwa di déwék, sakadi satua. Cupak-Gerantang. Radén Cupak madué kemiripan sareng Bhairawa ring paindikan déwa di déwék.
Maya Danawa ring pamuput crita kocap kalah. Prabu Candra Bhairawa ring ungkur crita taler kabaos kalah. Raden Cupak taler kalah. Sira sané ngalahang para sakti punika?
Sampun pastika maka tiga manusa shakti punika kakalahang olih sang pangawi crita. Sané ngawi crita punika boya Sang Kawi ngraga, sakéwanten “tradisi”. Saking dumun nyantos mangkin satua-satua punika terus kapidartayang sareng akéh. Punika mawinan ring genahé sané matiosan, nénten pateh pamargin satua-satua punika. Taler ring masa sané matiosan, paridabdab satua-satua punika nénten pateh. Mawinan kaucap, “tradisi” punika sané dados pangawi. Dadosné sané ngalahang para manusa sakti punika wantah tradisi.
Wénten sané kakalahang, wénten sané kamenangang. Sira sané menang? Déwa di déwék kakalahang olih déwa di parahyangan. Déwa di déwék tan pasrana, déwa di parahyangan nganggé srana. Tan pasrana kakalahang olih srana, sakadi bebantenan. Pamargi ngraga kakalahang olih pamargin ramé-ramé. Kalah menang punika wantah pakayunan aab jagat. Yéning aab jagaté megentos, tradisi anyaran pacang ngardi satua indik déwa di déwék sanémenang. Boya kalah-menang punika sané utama, sakéwanten dharma, sané luhuran saking kalah-menang.. Boya déwa di déwék boya déwa di parahyangan, boya banten boya tan pabanten, nanging susila (étika). Susila luhuran saking upacara!
IBM Dharma Palguna
Kumpulan berbagai artikel berbahasa Bali yang bisa dipergunakan untuk belajar dan menambah perbendahaan kata-kata dalam bahasa Bali.
Pages
Langganan:
Posting Komentar (Atom)
Label
Blog Archive
-
▼
2010
(38)
-
▼
Oktober
(38)
- Ngukir Yéh
- Mala Lan Sudhamala
- Ngrereh Déwa Ulah Buta
- Déwa di déwék
- Mengkeb di Galang
- Sekar makelopak asiki
- Sol Mi Re Do
- Watulumbang
- Sangkaning Guyu
- Sangkaning Guyu
- ngadu aduan
- ngadu aduan
- Layah
- Aksara Mati
- Trena-Windu
- Trena-Windu
- Di Galeng Ngalih Galang
- Di Galeng Ngalih Galang
- Ri pantara nikang rwa mungguha kita
- Pakeh
- CARA GUNUNG
- Senaru Sembah Hulun
- Isin Basang Isin Keneh
- Iccha nispriya sara ning kalengengan yatika pasamu...
- Cecimpedan
- Buron Madiksha
- Buron Madiksha
- Ngabén Rahasia
- Dharma Ririh
- Guna ri Awak
- Tan Paguru
- sastra tan paksara lontar tan patulis
- Bapa Joh Bapa Paek
- Musuh Lan Perang
- Mantra Gelar-Gelur
- Mantra Gelar-Gelur
- Sanggama Rahasya
- Magama Sing
-
▼
Oktober
(38)
0 komentar:
Posting Komentar