Napi mawinan pangawiné seneng nuturang lampahan perang. Napi mawinan para pamilet sastrané seneng ngwacen satua perang. Para dalangé ngigelang wayang perang tanding. Para panontoné masuryak kadi bareng maperang ajak wayangé. Sesampuné wusan, panontoné mulih magagapan satua perang. Gagapan perang punika simpena betén galengné. Awinan ring ipian ipuné, wénten perang. Nganti ipit!
Ring Parwa wénten perang. Perang sané utama ning utama, perang tanding Panca Pandawa nglawan Satus Kurawa. Perang sané Madhya, perang para senapati nglawan senapati. Perang Nistha, parekan nglawan parekan, kroco nglawan kroco. Utama, madhya, nistha wantah pratiwimba. Perang yukti matumpang-tumpang, matimpah, matumpuk, maundag-undagan. Minab ketékan perang makilit sakadi utamaning madhya, madhya ning nista, nista ning utama, nista ning nistha, miwah salanturnyané.
Ring wira-carita Ramayana taler wénten perang matumpang-tumpang. Soroh bojog, soroh kedis, milu maperang ngiring soroh manusané. Minab gumatat-gumitité masih sing nyak sing bareng mati maperang. Sakadi samian sarwa mauripé numadi ka guminé lakar maperang. Ring kakawin taler ten béda. Perang silih sinunggil daging satua kakawin. Wénten manusa nglawan raksasa, raksasa nglawan déwa, manusa nglawan manusa, buron nglawan buron. Samaliha wénten munyi nglawan munyi. Papineh nglawan pepineh. Ring satua-satua tiosan napi malih. Perang sakadi wecana lumrah. Patuh lumrahné cara ortan anaké di pasar, ngorahang dini ada upacara, ditu ada yajna.
Perang ten palas sareng musuh. Yén sabilang wai ada perang, cecirén sabilang wai ada musuh. Yén sabilang bucu ada musuh, di sebilang bucu ada perang. Yén di tengah ada perang, cecirén di tengah ada musuh. Yén perangé sing pegat-pegat, cecirén musuhé terus ada. Pangawi, pamilet, dalang, panonton, sami seneng ri kala musuh kalah. Napimalih yén musuhé mati. Mawinan ring satua, akéhan wénten kruna musuh, perang, kalah, menang kabanding kruna nyama, shanti, patuh, wareg. Satua ngorahang musuh liunan tekén nyama. Pandawa ajak lelima, musuhne ajak satus. Yén keto di satuané, kénkén di tattwane?
Satua ajak tattwa sing memusuh. Sat meteges utama, tat meteges nika. Tat nujuhang Sat. Tattwa punika pawarah sané nujuhin encén daging encén kulit, encén nyama encén musuh. Masih mula di tattwané liunan ada musuh teken nyama. Manusa lekad manyama patpat (kanda pat), musuhne nemnem (sadripu). Sabilang wai sabilang peteng medem bangun ajak musuh, awinan musuh dadi cara nyama, orahanga sadwarga. Ento mara musuh ané nemnem. Liu sajan baosanga ada musuh. Bhuta orahanga musuh, sing ada ngakuin nyama. Indriya baosanga musuh, ten wénten mélanin indriya dadi nyama, yadiastun indriya ajak idup bareng-bareng. Rajan indriyané (manah) masih sambatanga musuh, ané wenang juk, tegul, kalahang. Mawinan baosanga musuh sing joh uli awak.
Kénkén yén badingan? Bhuta akuin nyama. Indriya anggon timpal. Manah dadi tugelan. Apa minab lakar bedikan musuh di awaké, tur medikan perang di guminé? Bhuta dadi nyama koné yén suba somya. Indriya dadi timpal koné yen suba jitendriya. Manah dadi tugelan yén suba jayéngmanah. Masih perang ané ngawinan ada somnya. Karma lekad dadi jlema, urukanga i manusa maperang olih agaman ipuné. IBM. Dharma Palguna
Kumpulan berbagai artikel berbahasa Bali yang bisa dipergunakan untuk belajar dan menambah perbendahaan kata-kata dalam bahasa Bali.
Pages
Langganan:
Posting Komentar (Atom)
Label
Blog Archive
-
▼
2010
(38)
-
▼
Oktober
(38)
- Ngukir Yéh
- Mala Lan Sudhamala
- Ngrereh Déwa Ulah Buta
- Déwa di déwék
- Mengkeb di Galang
- Sekar makelopak asiki
- Sol Mi Re Do
- Watulumbang
- Sangkaning Guyu
- Sangkaning Guyu
- ngadu aduan
- ngadu aduan
- Layah
- Aksara Mati
- Trena-Windu
- Trena-Windu
- Di Galeng Ngalih Galang
- Di Galeng Ngalih Galang
- Ri pantara nikang rwa mungguha kita
- Pakeh
- CARA GUNUNG
- Senaru Sembah Hulun
- Isin Basang Isin Keneh
- Iccha nispriya sara ning kalengengan yatika pasamu...
- Cecimpedan
- Buron Madiksha
- Buron Madiksha
- Ngabén Rahasia
- Dharma Ririh
- Guna ri Awak
- Tan Paguru
- sastra tan paksara lontar tan patulis
- Bapa Joh Bapa Paek
- Musuh Lan Perang
- Mantra Gelar-Gelur
- Mantra Gelar-Gelur
- Sanggama Rahasya
- Magama Sing
-
▼
Oktober
(38)
0 komentar:
Posting Komentar